- chwytać
- chwytać {{/stl_13}}{{stl_8}}cz. ndk VIIIa, chwytaćam, chwytaća, chwytaćają, chwytaćany {{/stl_8}}– chwycić {{/stl_13}}{{stl_8}}dk VIIb, chwytaćcę, chwytaćci, chwyć, chwytaćcony {{/stl_8}}{{stl_20}}{{/stl_20}}{{stl_12}}1. {{/stl_12}}{{stl_7}}'brać, zatrzymywać coś lub kogoś szybkim ruchem (rąk, łap, zębów, narzędzia itp.); łapać': {{/stl_7}}{{stl_10}}Chwytać piłkę. Chwycić rzucone jabłko. Chwycić kij lub za kij. Chwytać kogoś za płaszcz, za rękę, za kark. Chwycić dziecko w objęcia. Kot chwyta myszy. Sidła chwyciły zwierzę za nogę. Chwytać ryby na wędkę. Chwycić drut w kleszcze.{{/stl_10}}{{stl_10}} Chwycić kogoś za włosy. {{/stl_10}}{{stl_20}}{{/stl_20}}{{stl_12}}2. {{/stl_12}}{{stl_7}}'łączyć ze sobą jakieś elementy, unieruchamiać – nietrwale lub w niewielu miejscach; spinać': {{/stl_7}}{{stl_10}}Chwytać podwinięte brzegi sukni szpilkami. Szerokie spodnie marszczone w talii, chwycone pod kolanem. Chwycić w paru miejscach spawaną z kątowników ramę. {{/stl_10}}{{stl_20}}{{/stl_20}}{{stl_12}}3. {{/stl_12}}{{stl_7}}'przywierać do czegoś, dawać mocne połączenie; kleić, spajać': {{/stl_7}}{{stl_10}}Przyciskać łatkę do podłoża, aż klej dobrze chwyci. Taśma klejąca słabo chwyta. Jak już cement chwycił, będzie się trzymało. {{/stl_10}}{{stl_20}}{{/stl_20}}{{stl_12}}4. {{/stl_12}}{{stl_7}}'przyciągać coś do siebie': {{/stl_7}}{{stl_10}}Dywan chwyta kurz. {{/stl_10}}{{stl_20}}{{/stl_20}}{{stl_12}}5. {{/stl_12}}{{stl_7}}'odbierać jakieś bodźce zmysłami; postrzegać; o przyrządach: rejestrować coś, namierzać': {{/stl_7}}{{stl_10}}Chwycił kątem oka jakiś ruch za plecami. Pies chwycił w nozdrza zapach mięsa. Chwytać uchem podejrzane szmery. {{/stl_10}}{{stl_20}}{{/stl_20}}{{stl_12}}6. {{/stl_12}}{{stl_8}}pot. {{/stl_8}}{{stl_7}}'ogarniać rozumem, uświadamiać coś sobie; pojmować, rozumieć': {{/stl_7}}{{stl_10}}Chwytasz, o co mu chodzi? Chwycił w lot intencję kolegi. Chwycić żart, aluzję. {{/stl_10}}{{stl_20}}{{/stl_20}}{{stl_12}}7. {{/stl_12}}{{stl_7}}'trafiać do przekonania, uzyskiwać aprobatę, poparcie, uznanie': {{/stl_7}}{{stl_10}}Pomysł chwycił. Chwyciła przedstawiona propozycja. {{/stl_10}}{{stl_20}}{{/stl_20}}{{stl_12}}8. {{/stl_12}}{{stl_8}}pot. {{/stl_8}}{{stl_7}}'zarażać się chorobą, ulegać chorobie': {{/stl_7}}{{stl_10}}Chwycić grypę, anginę. W przedszkolu chwytał wszystkie choroby. {{/stl_10}}{{stl_20}}{{/stl_20}}{{stl_12}}9. {{/stl_12}}{{stl_7}}'być opanowywanym przez coś': {{/stl_7}}{{stl_10}}Chwyciła kogoś złość, chwycił żal. Wzruszenie chwyta kogoś na wspomnienie zmarłej matki. Chwyciły kogoś dreszcze, drgawki, konwulsje.10. {{/stl_10}}{{stl_7}}'o urządzeniach: zaczynać działać; zaskakiwać': {{/stl_7}}{{stl_10}}Stycznik chwytał i przerywał.11. {{/stl_10}}{{stl_7}}'o farbie, kolorze: pokrywać, wnikać w coś; barwić (się), farbować (się) ': {{/stl_7}}{{stl_10}}Farba chwyta.{{/stl_10}}{{stl_18}}ZOB. {{/stl_18}}{{stl_10}}brać – wziąć [chwytać – chwycić] byka za rogi; łapać [chwytać] {{/stl_10}}{{stl_8}}{kogoś} {{/stl_8}}{{stl_7}}za słowa [słówka]; łapać – złapać [chwytać – chwycić] oddech [powietrze]; łapać – złapać [chwytać – chwycić] wiatr (w żagle); łapać – złapać [chwytać – schwytać, trzymać] dwie sroki za ogon {{/stl_7}}{{stl_20}}{{/stl_20}}\ {{stl_20}}{{/stl_20}}chwytać {{/stl_13}}{{stl_8}}{coś} {{/stl_8}}na gorąco {{/stl_13}}{{stl_7}}'ujmować, opisywać coś bezpośrednio, w czasie gdy coś się dzieje': {{/stl_7}}{{stl_10}}Chwytał na gorąco relacje świadków. Chwytać życie, przemiany na gorąco. Chwytać na gorąco informacje z giełdy. {{/stl_10}}
Langenscheidt Polski wyjaśnień. 2015.